Centralny Azyl dla Zwierząt to specjalna państwowa jednostka nadzorowana przez Ministra Klimatu i Środowiska i powołana Ustawą z 4 listopada 2022 r., która weszła w życie 1 stycznia 2024.  

Misją Centralnego Azylu dla Zwierząt będzie zapewnienie profesjonalnej, czasowej opieki nad dzikimi zwierzętami przejętymi przez służby i organy administracji państwowej. Będziemy działać zgodnie z najwyższymi standardami opieki nad zwierzętami, uwzględniając ich naturalne potrzeby i zachowania. Ośrodek stanie się ważnym ogniwem w systemie ochrony zasobów przyrodniczych i bezpieczeństwa publicznego.  

Dlaczego powstał Centralny Azyl? 

Przed utworzeniem Centralnego Azylu zwierzęta zatrzymywane przez służby celne czy funkcjonariuszy policji często były przekazywane do schronisk, ogrodów zoologicznych lub innych miejsc, które nie zawsze były kompleksowo przygotowane do opieki nad różnymi gatunkami. Brakowało jednego, centralnego miejsca, które mogłoby profesjonalnie zająć się takimi zwierzętami. Centralny Azyl rozwiązuje ten problem, zapewniając specjalistyczną opiekę oraz właściwe warunki przetrzymywania i redystrybucji dla różnych gatunków. 

Do głównych grup zwierząt, którymi będzie zajmować się Placówka, będą należeć:

  • Gatunki zwierząt z Konwencji Waszyngtońskiej (CITES) o międzynarodowym handlu dzikimi zwierzętami i roślinami gatunków zagrożonych wyginięciem
  • Gatunki zwierząt objęte ochroną gatunkową na podstawie Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt
  • Gatunki zwierząt uznawanych za inwazyjne obce tzw. IGO– wymienione w Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 9 grudnia 2022 r. w sprawie listy inwazyjnych gatunków obcych stwarzających zagrożenie dla Unii i listy inwazyjnych gatunków obcych stwarzających zagrożenie dla Polski […]
  • Gatunki zwierząt uznawanych za niebezpieczne – wymienione w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 3 sierpnia 2011 r. w sprawie gatunków zwierząt niebezpiecznych dla życia i zdrowia ludzi

Główne zadania

Głównym zadaniem Azylu będzie przyjmowanie i czasowe przetrzymywanie zwierząt pochodzących z przemytu, a przejętych przez Służby , takie jak Policja, Straż Graniczna, Służba Celno-Skarbowa czy inne organy administracji publicznej. Do Azylu będą trafiać również zwierzęta, które przetrzymywane są nielegalnie, bez wymaganych zezwoleń.
Po przekazaniu do Azylu, zespół pracowników będzie odpowiedzialny za zapewnienie im bezpiecznego pobytu, opieki weterynaryjnej i odpowiednich warunków do życia.  
Innym ważnym zadaniem Azylu będzie znakowanie zwierząt. Oznacza to nadanie im trwałego identyfikatora – na przykład  mikroczipu lub specjalnej obrączki. Dzięki temu będzie można łatwo śledzić ich dalsze losy i mieć pewność, że nie wrócą do nielegalnego obrotu. 

Zwierzęta będą również przekazywane, do innych instytucji, które są w stanie zapewnić warunki umożliwiające stały pobyt. Mogą to być ogrody zoologiczne, specjalistyczne ośrodki rehabilitacji lub placówki naukowe. Azyl będzie współpracować zarówno z jednostkami krajowymi, jak i zagranicznymi. 
Jeśli stan zdrowia zwierzęcia na to pozwoli, Azyl będzie podejmował działania zmierzające do przywrócenia go środowisku naturalnemu. 

Wszystkie działania podejmowane przez pracowników Azylu będą prowadzone z poszanowaniem dobrostanu zwierząt. Dlatego jednym z najważniejszych zadań Azylu jest zapewnienie humanitarnego traktowania każdego gatunku. To zasada, która będzie obowiązywać od momentu przyjęcia zwierzęcia, aż do jego przekazania lub wypuszczenia. 

Zadaniem Azylu jest także ścisła współpraca Policją, Strażą Graniczną, Służbą Celno-Skarbową i innymi organami. Już obecnie organizujemy specjalistyczne szkolenia dla funkcjonariuszy przekazując wiedzę o rozpoznawaniu gatunków chronionych, zasadach postępowania ze zwierzętami dzikimi oraz procedurach bezpiecznego transportu i przekazywania zwierząt do Azylu.

Siedziba Centralnego Azylu dla Zwierząt 

Ośrodek i siedziba Centralnego Azylu dla Zwierząt będzie się mieścić w miejscowości Warszawianka, w gminie Lesznowola (woj. mazowieckie). To miejsce wybrane zostało z myślą o dogodnym dostępie, bezpieczeństwie i zapewnieniu odpowiednich warunków bytowych do przetrzymywania różnych gatunków. 

Istniejące obecnie na tym terenie zabudowania byłego Radiowego Ośrodka Nadawczego Leszczynka, będą wyremontowane i dostosowane do potrzeb i zadań Azylu. Aktualny stan budynków, które przez lata były opuszczone, ulegały aktom wandalizmu i degradacji, nie pozwala na przebywanie w nich ani zwierząt, ani ludzi. W tej chwili trwają przygotowania do prac projektowych, po których ruszy remont ośrodka Azylu. .